Gelişmiş toplumların en yaygın, en popüler fitness çalışması. Milyonlarca insan, erkekler, kadınlar, gençler, yaşlılar, büyükler, küçükler, şişmanlar, zayıflar, yani herkes her gün bu çalışmayı yapıyor. Hem de günde birden fazla kez. Peki ama kullanılan bu fitness aleti hangisi? Evet, doğru tahmin ettiniz: Otomobil! Çalışma ise binip inmek. Tüm jimnastik aletlerinde olduğu gibi otomobil jimnastiğinde de her alet yani her kapı konsepti, farklı bir zorluk seviyesine sahip. Neticede herkes otomobillere binip inebiliyor. Ama asıl soru farklı: Nasıl? Aslına bakılırsa bazı otomobillerde biniş inişler gerçekten yetenek gerektiriyor. Örneğin kanat kapılı Mercedes SLS’te: Binebilmek için bu sporda hayli ilerlemiş olmanız gerekiyor. Neticede vücudunuzu iyice katlayabilmeniz ve neredeyse yatarak araç kullanabilmeniz gerekiyor. Porsche’de ise inerken o burgu hareketini yapamazsanız, diskalifiye oldunuz demektir. Üstü açık roadsterlerde ise binişlerde, yeterince atletikseniz kapıyı kullanmak yerine zıplayarak binmek eskisi gibi geçerli bir yöntem olacaktır.

Otomobil tasarımının yeni teması: Kapılar
Hareketli ve kıvrak olmak iyidir. Ancak biz “sıradan ölümlüler” böyle zorunlu jimnastik hareketlerinden kaçınmayı tercih eden bir yapıya sahibiz.Yani bir çoğumuz tasarımcılardan, SLS’inkiler gibi şov kapıları yerine, daha fazla konfor ve rahatlık sağlayan alternatifler bekliyoruz. Aslına bakılırsa tasarımcılar da bu durumun farkında gibiler. Çünkü dar alanlarda biniş-inişleri rahatlatan sürgülü kapılar gibi alternatif kapı konseptlerinin trendi yükseliyor. Öndekilere ters açılan ve arka koltuklara geçişi kolaylaştıran kapı konseptlerine de gün geçtikçe daha fazla araçta rastlıyoruz. ~Hem de her sınıfta. Rolls-Royce ve yeni Opel Meriva’nın öncülüğündeki bu trendi büyük ihtimalle diğerleri de takip edecek. Konu otomobil olduğunda, yüklerimizi araca “bindirirken” kullandığımız bagaj kapağını da kapıdan saymak gerekir. Bu konuda da birçok insan şikayetçi veya en azından memnuniyetsiz. Neyse ki burada da versiyon çeşitliliği sürekli artıyor: Klasik tek parça, yana açılan, parçalı açılan, yukarı açılan, otomatik açılan… Hatta çok fonksiyonlu kapılar bile var. Peki ama eniyisi hangisi?

En rahat ve en konforlu kapı hangisi?
Otomobillerimiz sürekli uzuyor ve buna bağlı olarak kapıları da gelişiyor. İstatistiksel olarak insanların da boyutları büyüyor. Ne yazık ki aynı şey otoparklarda otomobiller için ayrılan boşluklar için geçerli değil. Durum böyle olunca kapıları yandaki otomobile çarpmadan açmak ve biniş inişler gün geçtikçe zorlaşıyor. Bu durum, günümüzün yaygın kapı konseptleri için alternatifler bulmayı gerektiriyor. Aslına bakılırsa bu alternatiflerin bazıları hiç de yeni değil. Örneğin kanat kapılar neredeyse 60 yıl önce Mercedes 300 SL’de kullanılmıştı. Aynı kapılar bugün, yeni SLS’te de kullanılıyor ve en azından 60 yıl öncesi kadar büyük bir şov etkisi yaratıyor. Sürgülü kapılar da çok eski bir çözüm. Kullanım rahatlığı ve güvenlik kaygıları bugün, sürgülü kapıların yıldızını parlatıyor: Binişler çok rahat ve güvenliği de olumsuz etkilemiyor. Tek sorun bu türün, sadece yüksek ve ilk etapta pahalı otomobiller için uygun olması. Öndekine ters açılan kapılar ise eskiden neredeyse standarttı.~ Ancak daha sonra adların kötüye çıktı: Yanlışlıkla açıldıklarında yol rüzgarının etkisiyle kopabiliyor, hatta yolcunun araçtan fırlamasına neden olabiliyorlardı. Bugünse bu problem çözüldü ve sağladığı biniş rahatlığı yeniden keşfedildi. İlk olarak Rolls Coyce ile dönen geri dönen ters kapılar, daha sonra coupelerde (Mazda RX-8), küçük otomobillerde (Mini Clubman) ve pikaplarda görülmeye başladı. Son olarak ise ters kapılar, normal bir otomobilde yani yeni Opel Meriva’da kullanıldı

Mercedes SLS AMG: Kanatlandırır!
Bir otomobile binmenin daha etkileyici görünen bir yolu daha yoktur herhalde. Ancak bunun için idmanlı olmak gerekiyor: Bükülün, iyice geriye doğru yaslanın, bacaklarınızı kalın marşbiyenin üzerinden atlatın, içeri doğru kayarken cool bir tavırla kapıyı çekin. Bu
sistemin normal bir spor otomobile göre avantajları da var: Alçak tavan sizi engellemiyor.

(+) Yüksek şov faktörü; biniş inişlerde artan baş mesafesi
(-) Yorucu; kısa boylular için sorun olabiliyor

Opel Meriva: Binişlerin keyif verdiği otomobil
Gerçekten: Arka koltuklarda oturacakların eğilip bükülmelerine gerek yok. Ayrıca kapıyı kapatmak da çok kolay. Araç hareket halindeyken kapılar otomatik olarak kilitlenirken, daha kısa yapıları nedeniyle dar alanlarda biniş ve inişler de kolaylaşıyor. Ancak bu sistem sadece yüksek araçlar için uygun ve arkadaki menteşeler nedeniyle tasarım kısıtlamalarına neden oluyor. var: Alçak tavan sizi engellemiyor.

(+) Rahat arkaya geçiş; hoş biniş iniş hissi
(-) Aynı anda binip inenler, ön ve arka koltuk yolcuları birbirini engelleyebilir~Porsche Cayman: İleri jimnastik
Güçlük seviyesi iyice artırılmış klasik bir kapı: Geniş, alçak ve açılma açısı dar.Yani tipik bir spor otomobil kapısı. Rahat binip inebilmek için yılan gibi kıvrak olmanız gerekiyor.

(+) Geleneksel yapı; şık yapı; çerçevesiz camlar mümkün
(-) Dar park alanlarına uygun değil; eklemleriniz zarar görebilir

Fiat Doblo: Menteşe yerine raylar
Özellikle dar park alanlarında en iyi biniş ve yükleme konforunu sunuyor. Sürgülü kapıları açıp kapatmak güç ve antrenman gerektiriyor. Fiat’ın açıklamalarına göre güvenlik tutkunlarının yan darbelerden endişe etmelerine gerek yok. Bu raylı sistemler kutuyu andıran tasarımlara ve dik yan duvarlara sahip ticari araçlarda kullanılabiliyor.

(+) Çok hızlı açılıp kapatılabiliyor; daha rahatını tasarlamak zor
(-) Kapının iç mekandan kullanımızor; raylar pek şık görünmüyor

Mazda RX-8: Küçük koltuklara küçük kapılar
İki tam iki de yarım kapı… Ancak herhalükarda sadece 2 kapıdan iyidir. Arka kapılar o kadar kısa ki, karoser rijitliğini bozmadan B sütunu kullanmaya gerek kalmıyor. Karmaşık bir yapı ama coupeler ve küçük otomobiller (bkz. Mini Clubman) için ideal. Ancak arkadaki kapılar, sadece öndekiler açıkken açılabiliyor.

(+) Arkaya geçiş kolaylaşıyor; B sütununa gerek yok
(-) Gerçek 4 kapı daha konforlu; ön kapılar açıkken açılabiliyor~VW T5: Daha konforlusunu yapmak zor
Maksimum biniş konforu böyle olmalı: Uzaktan kumandayla elektrikli sürgülü kapıları aç, içeri gir, kapıdaki düğmeye basıp kapatma emri ver. Basamaklar, tutamaklar ve devasa kapı açıklığı da eklenince olay optimize edilmiş oluyor. Dar park alanlarında da çok işe yarayan bu sistem, sadece uygun yapıya sahip vanlarda kullanılabiliyor.

(+) Dar alanlarda bile en rahat biniş konforu; elektrikli kapılar
(-) Sadece bu tür kutuyu andıran yapılara sahip araçlar için uygun

Bagaj kapakları: En iyi yükleme yardımcısı hangisi?
Eğer eşyalar kapağından sığmıyorsa en büyük bagaj hacmine sahip olmanız ne işe yarar? Yada bagaja ulaşamıyorsanız veya yükleme yaparken kafanızı kapağa çarpıyorsanız? Yani bu disiplinde çıkabilecek problem sayısı oldukça fazla. Ancak aynı şey farklı çözüm sayısı için de geçerli. En iyi çözüm, yukarı kaldırabileceğiniz basit bir kapak olacaktır. Ancak tabi ki yeterince yükseğe açabildiğiniz sürece. İki parçalı bagaj kapakları da kendi avantajlarına sahip: Cam kısmını yukarı kaldır, alt kısmını aşağı indir. Aşağı açılan alt kapağı dinlenmek, hatta ABD’deki gibi otopark partilerinde oturmak için bile kullanabilirsiniz. Büyük nesnelerin yüklenmesine kolaylaştırsa da bu alt kapak, bagajdaki yüklere ulaşmayı zarlaştırıyor. Bağımsız açılan cam normal bagaj kapaklarında da kullanılabiliyor ve tüm kapağın açılmasına gerek bırakmayarak ufak tefek şeylerin yüklenmesini kolaylaştırıyor.~ Bir tür daha var: Kapaktaki ilave menteşe ve eklem, kapağın tam veya küçük açılmasına (Skoda Superb ve BMW 5 GT) izin veriyor. Bazı ticari araçlar ve SUV’larda menteşeleri yanda olan kapaklar, yani bir nevi gerçek kapılar kullanılıyor. Bu, eğer arkanızda çok yakın park etmiş bir araç yoksa en iyi çözümlerden biri. Bazı araçlarda olduğu gibi sola değil de sağa, yani kaldırım tarafına doğru açılan versiyonlarda sorun çıkarabiliyor.

Opel Insignia Sports Tourer: Modacı stationı
Stationlar ticari araçlar gibi olmak zorunda değiller. Yani arka kısımları daha şık tasarlanabiliyor. Opel de bu konuya büyük önem vermiş ve şık bir kapak için büyük bir kapağın pratik özelliklerinden vazgeçmiş: Uzun yükleme eşiği bagaja ulaşmayı zorlaştırıyor. Stoplar da kapakla birlikte yükseldiğinden bagaj için ilave bir aydınlatma gerekiyor.

(+) Eğimli yapısıyla bir modacının elinden çıkmış gibi şık bir görünüm kazandırıyor.  
(-) Yükleme eşiği yüksek; eğer kollarınız uzun değilse yükler için çok iler uzanmanız gerekebilir.

BMW X5: Açık hava keyfi standart
İki parçalı bagaj kapağı bir piknik için ideal: Temiz havada oturabileceğiniz iki oturma yerine sahip. Ancak tabi yağmur yoksa! Alt kısım ağır yüklerin yerleştirilmesi kolaylaştırırken, bagajdaki yükü dışarı alabilmek için iyice ileri uzanmanız gerekiyor.

(+) Yükleri kapağın üzerine koyup bagaja itmek kolaylık sağlıyor; üzerine oturulabiliyor.
(-) Arka koltuklar yatırıldığında yükleme ve boşaltma zorlaşıyor~Nissan Cube: Lütfen mesafe bırakın
Normal bir kapı gibi yana doğru açıldığı için açılma yüksekliği gibi bir sorun yok. Aracı sola park ettiyseniz yükleri bindirip indirmek zor. Ayrıca arkanızdaki araç yakın park ettiyse kapağı açamıyorsunuz. Mini Clubman’deki gibi iki parçalı kapaklar dar alanlarda daha kullanışlı.

(+) Sorunsuz açılma yüksekliği; köşeli küçük otomobillerde avantaj sağlıyor
(-) Arkadaki araçla bol mesafe gerektiriyor; sadece tek yönden ulaşılabiliyor

Renault Laguna Grandtour: Cam açılıyor
İyice derine inen bagaj kapağı yüklemeyi kolaylaştırıyor. Ancak kapağı açarken ufak tefek eşyalar yere düşebiliyor. Küçük ve az eşyanız varsa yükleme için bagaj camını açabiliyorsunuz. Pratiklik sağlayan bu donanım tüm stationlarda olmalı ama ne yazık ki gerçek durum böyle değil!

(+) Bağımsız bagaj camı sayesindeartan yükleme konforu
(-) Dezavantaj mı? En fazla cam kirliyse kapatırken eliniz kirlenebilir. ~BMW 5 Serisi GT: Çifte avantaj/çifte sorun
Büyük bagaj kapağına bir de küçük kapak konulamaz mı? 5 Serisi GT’nin “olur” cevabını verdiği bu soruyu acaba kim sordu? Neticede tek avantaj, iç mekana soğuk havanın dolmaması. Ancak bu sistem yüklemeyi kesinlikle kolaylaştırmıyor. Ayrıca bagajı genişlemek için koltuğun dışında ayırıcı duvarı da yatırmak gerekiyor.

(+) İç mekandan bağımsız bagaj bölmesi; ilave kapak
(-) Karmaşık sistem, yetersiz avantaj; iç mekanda çok şeyi yatırmak gerekiyor.

Citroën Pluriel: Bolca tıkırtı
Pluriel’deki tıkırtı seslerinin nedeni, çok parçalı bagaj kapağı: Üst kısmı çıkarılabilen birçok parça barındırdığından kapak, gürültü yapmaya yatkın. Küçük otomobillerde böylesi bir çiftli kapak kesinlikle alışılmadık bir seçim. Alt kısmın üzerine oturulabiliyor, üst kısım ise yüklemeyi kolaylaştırıyor.

(+) Daha fazla yükleme alternatifi; oturma alanı olarak da kullanılabiliyor
(-) Bagajdaki yüklere ulaşmaz zor~SONUÇ

Otomobilin yeni kapılara ihtiyacı var
Herkes zayıf, minyon veya kıvrak değildir. Ancak günümüz otomobillerinde rahat edebilmek için böyle olmanız gerekiyor. Ayrıca kapılar ve otomobiller büyüdüğünden park alanları daralıyor. Yani tasarımcıların yeni fikirler ortaya çıkarmaları için en doğru zamanlardayız. Opel Meriva’nın daha kısa arka kapıları iyi bir örnek olabilir. Mercedes SLS’in kanat kapıları, en azından spor otomobillere bir şeyler kazandırabilir. Sürgülü kapılan en iyi çözümlerden biri ama dizaynı sınırlandırıyor. Bagaj kapaklarında yeni alternatifler bulunması da iyi bir şey. Ancak BMW 5 GT örneğindeki gibi henüz faydaları sınırlı.