Uluslararası alanda başarılı
olan, çokuluslu
bir şirketin üst kademelerinde
yer alan bir
Türk yönetici olduğunu
bilmek her zaman
bize gurur veren haberlerdendir.
Enerji şirketi Shell’in küresel ölçekteki
Başkan yardımcılarından
biri de Selda Günsel isimli
bir Türk. Madeni yağ teknolojilerinden
sorumlu Başkan
Yardımcılığı görevini yürüten
Selda Günsel, Shell’in ABD
Houston’daki ofisinde çalışıyor.
Selda Günsel’le, geçtiğimiz
ay Almanya’nın Berlin şehrinde
gerçekleştirilen Michelin Challenge
Bibendum etkinliklerinde
görüşme şansını elde ettik.

Auto SHOW: Yağlama teknolojilerinin
motor verimliliğinde nasıl bir rolü olabilir?

Selda Günsel: Madeni yağların görevi
motordaki sürtünmeyi ve
aşınmayı azaltmak. Viskozitenin
ise anahtar bir rolü var, viskoziteyi
düşürdüğümüzde mekanik
parçaları döndürmek için daha
az enerji gerekiyor. Dolayısıyla
daha az tüketim için daha az viskoziteli
yağlar üretilebilir. Ama
buradaki en önemli hedefimiz
şu; motor parçalarının aşınmasını
ve dayanıklılığını azaltmadan
yani motor korumasını üst düzeyde
tutarak en düşük viskozite
değerine ulaşabilmek.

AS: Teoride mümkün görünüyor ama
gerçekte bu mümkün mü?

SG: İçten yanmalı motorlar farklı
işletme sıcaklıklarında çalışıyorlar.
Motor ilk çalıştırıldığında
soğuk, sonra çalıştıkça ısınıyor.
Otomobil üreticileri ve
motor geliştiricileriyle
i şbirliğ i
halinde,
daha farklı
motor
tasarımları
geliştirebiliriz.
Motorun
farklı parçaları
için farklı yağ haznelerinin
bulunduğu ve farklı parçalar
için farklı viskozitelerde madeni
yağların kullanıldığı dizaynlar
bunlar. Bunun için biz Shell
olarak prototip motor dizaynları
geliştiriyoruz ve üreticilere öneriler
götürüyoruz. İçten yanmalı
motorlarda verim sadece yüzde
15 düzeyinde. Tüketilen enerjinin
karşılığında sadece yüzde
15’lik bir hareket enerjisi kazanılıyor,
geriye kalan yüzde 85’lik
enerji ise mekanik kayıplar ve
ısı kayıpları olarak açığa çıkıyor.
Burada büyük bir rezerv olduğu
açık. Bu potansiyeli daha verimli
kullanmamız lazım ve yağlama
teknolojileri de bu konuda bir
fark yaratabilir.

AS: Geliştirdiğiniz laboratuar çalışmalarının
pratiğe geçmiş bir örneği var mı?

SG: İngiliz mühendislik şirketi
Gordon Murray Design’ın
tasarladığı bir şehir otomobili
konsepti olan “T.25 City
Car” modeli için
ultra düşük viskoziteli
bir konsept
motor yağı
geliştirdik.
“ 0 W – 1 0 ”
viskozite değerli bu konsept yağ
sayesinde T.25 City Car’ın yakıt
tüketimi, şehir içi kullanımda
yüzde 6.5 oranında azaldı, üstelik
de motor parçalarında hiçbir
ekstra aşınma olmadan. Sadece
farklı bir madeni yağ kullanımıyla
bile tüketimde önemli bir fark
yaratılabiliyor.

Motor yağıyla ilgili 4 şehir efsanesi

Araçların en önemli besin kaynaklarından
motor yağları hakkında, sürücülerin
kafasını gereksiz yere karıştıran
birçok şehir efsanesi bulunuyor.
Bunlardan en çarpıcı ve yaygın olan
dört yanlış bilgiyi ve asıl gerçekleri,
üstün Shell Helix’i geliştiren bilim insanları
arasında yer alan Mark Southby
açıkladı. İşte en popüler 4 yanlış bilgi
ve sürücülerin asıl bilmesi gereken gerçekler…

Yanlış: “Motorunuzda bugüne
kadar hep mineral yağ kullandıysanız
sentetik yağ kullanamazsınız.”
Doğru: “Sürücülerin bir kısmı, daha
önce kullanmadıkları için sentetik yağ
denemeye çekinirler. Aracınızın kullanma
kılavuzundaki viskozite gereksinimlerini
ve şartını karşıladığı sürece
mineral yağ veya sentetik yağ kullanmanızda
hiçbir sakınca yoktur.”

Yanlış: “Mineral yağ doğaldır, bu
nedenle sentetik yağlara göre aracım
için daha iyidir.”
Doğru: “Çok yaygın olan bu inanışın
aksine, sentetik yağ, aracın motoru
için, mineral bazlı yağlara göre daha iyi
sonuç verir. Mineral yağlar, topraktan
çıkartılan doğal rafine petrolden yapılıyor.
Sentetik yağ ise uzman bilim insanları
tarafından kimyasal olarak değiştirilerek
mineral yağa göre çok daha
geniş bir sıcaklık aralığında motoru koruyor.”

Yanlış: “Rengi siyaha dönen
motor yağı iyi değildir.”
Doğru: “Tam tersine, siyah renge
dönmeyen yağ, yağın iş görmediğine
dair bir işarettir. Yağdaki katkı maddesi,
kir ve tortunun çıkarılmasına ve
çözelti olarak zarar vermeden tutulmasına
yardımcı olur. Motor bu şekilde
temiz kalır. Daha sağlıklı bir motor
için, kirin motor yerine yağ değiştirildiğinde
boşaltılabilen yağ içinde bulunması
daha iyidir.
Yanlış: “Kısa seyahatler motorum
için daha iyidir.”

Doğru: “Sık sık kısa seyahat yapan
sürücüler, araçlarının yaşı ne olursa
olsun motora zarar verebilirler.
Motorlar, kısa mesafelerde optimum
çalışma sıcaklıklarına ulaşmazlar ve
böylece tortu oluşumu daha mümkün
hale gelir. Bu durumda en iyi motor
korumasını elde etmek için sürücülerin
bir sonraki motor yağı seviyesine
geçmeleri daha iyidir.”