Yerli Doblo’ya elektrik enerjisi

Türk pazarının popüler hafif ticari aracı Fiat Doblo, geçtiğimiz yıl sonunda yapılan yenileme operasyonu ile çok sempatik bir görünüme kavuştu. Tamamı, Tofaş’ın Ar-Ge departmanında görevli Türk mühendislerince geliştirilen yeni Fiat Doblo sadece Türk pazarında değil, ihracat pazarlarında da büyük oranda beğeni kazandı. Değişen Doblo’nun sadece görünümü değildi, birçok pratik unsur ve özellikle de yürür aksamda yapılan iyileştirmeler, Doblo’yu neredeyse bir otomobil konforuna ve performansına ulaştırmıştı.İşte Doblo’yu tasarlayan bu Tofaş Ar-Ge mühendislik ekibine yeni bir hedef verildi. Geleceğin elektrikli Doblo’sunu bugünden geliştirmek. Bu projede amaç, ileride ABD pazarına girilmesi durumunda, hazırda bekleyen bir elektrikli araç projesiyle Tofaş’ın elini güçlü tutmaktı. Tofaş Ar-Ge ekibi, bu amaçla iki farklı prototip geliştirmeye başladı. Bu prototiplerin testlerinin tamamlanıp, küçük çaplı seri üretime hazır olma tarihi ise 2011 yılı sonu olarak açıklanıyor. Tofaş bu projeye bir yıl içerisinde hazır olsa da, pazarın buna hazır duruma gelmesini beklemek durumunda kalacak. Proje tamamlanıp 2011’de Doblo EV modeli küçük seri halinde üretime geçtiğinde, bu araç iki ayrı unvana birden sahip olacak; “Ar-Ge çalışması Türkiye’de yapılan ilk elektrik araç” olmanın yanı sıra“ dünyada seri üretimi yapılan ilk elektrikli hafif ticari araç” da olacak. Şu aşamada, biri camlı Combi, diğeri ise Cargo olmak üzere iki prototip geliştirilmiş durumda. Her bir prototipin üretim, geliştirme ve test maliyetlerinin 20 milyon Euro’ya ulaştığı yine Tofaş tarafından açıklanan bilgiler arasında. ~Bu geliştirme çalışmalarının daha sonra Fiorino modeli için de uygulanacağı belirtiliyor. Şu anda geliştirilmiş olan prototiplerde elektrik motoru ve elektrik bataryaları ithal kaynaklardan sağlanmış, elektrikle ilgili diğer parçalar ve bu parçaların uyarlamaları ise Türkiye’de geliştirilmiş. İleride bu parçalarda yapılacak yerlileştirmelerin, maliyetleri aşağı çekeceği tahmin ediliyor. Yakın zaman içerisinde, Arçelik’le, elektrik motorunun geliştirilmesiyle ilgili bir işbirliğine gidilmesi de yapılan planlamalar arasında. Doblo EV’de performans nasıl? Doblo EV’de, gücü 140 HP’ye kadar ulaşan, yüksek güçte bir elektrik motoru kullanılmış. Maksimum tork ise 317 Nm’ye kadar ulaşıyor. Doblo EV, bu çekiş gücüyle 0-100 km/s hızlanmayı 9.6sn’de gerçekleştiriyor. Doblo’nun termik motorlu versiyonlarıyla karşılaştırıldığında, elektrikli versiyonun performansının, benzinli ve dizel motorlu kardeşlerinden yüksek olduğu görülüyor. Doblo EV’de son hız ise 110 km/s ile sınırlandırılmış (menzili korumak amaçlı olarak). 21 KWh kapasitedeki Li-ion batarya ile hedeflenen menzil 150 km. Normal şarj süresi 7 saat iken, hızlı şarjda bu süre 1 saate iniyor. 10 yıl veya 3 bin kez şarj-deşarj ömrü olduğu hesaplanan bataryanın 300 bin km boyunca hizmet edebileceği hesaplanmış. Boş ağırlığı 1580 kg olan Doblo EV’de, taşıma kapasitesiise 750 kg. Araç ayrıca 3 bin 400 litrelik bir yükleme hacmi de sunuyor. Fren anında veya yokuş inişlerde ve yavaşlamalarda ise elektrik motoru jeneratör görevi üstlenerek, enerjiyi bataryalara geri depoluyor. Tofaş mühendisleri hem iç mekan, hem de elektrik motoru ve bataryaları dolaşan bir ısıtma-soğutma devresi kurmuşlar.~ İç kabin ayrıca bir elektrikli klima kompresörü vasıtasıyla soğutuluyor (tıpkı buzdolaplarında olduğu gibi), kış koşulları için de kabin içerisi için ilave bir ısıtıcı düşünülmüş. Fren ve direksiyon sistemi de elektrik enerjisiyle kontrol ediliyor. Back-up için bu devreler, ayrı bir 12 Voltluk aküyle de desteklenmiş. Tofaş test pistinde kısa süreli olarak kullanma şansı yakaladığımız prototipte, yüklü kullanımda ve klima devredeyken bile performansın iyi düzeyde olduğunu gördük. İlk prototipte yer alan kullanıcı ara yüzü göstergeler, enerji kullanım ve geri kazanım oranlarıyla ilgili yeterli bilgiyi veremeseler de, seri üretimde bu eksikliklerin giderileceğine kuşku yok.